Yıllardır ev hayali kuran ve yaptığı birikimler ile ev sahibi olmak isteyen vatandaşlar birikimlerinin üzerine bankadan çektikleri kredileri de koyup hayallerini gerçeğe dönüştürüyor. Ancak ev alırken belli bir kısmını birikimleri ile belli bir kısmını ise kredi ile tamamlamayı düşünen vatandaşlar bütçelerine göre hareket etmeliler yoksa aksi takdirde çok ciddi sıkıntıların içine girebilirler.
Tüketiciler, kredi
kullanmadan önce ilk aşamada net gelirinin ne olduğunu tam olarak belirleyerek yola çıkmalılar. Aylık gelir hesaba katılmadan plansız ve hesapsızca alınan krediler ve taksitler sabit gider kalemi olarak net geliri de azaltığı için aile içi sorunların yaşanmasına
yol açıyor. Bu tarz sorunların yaşanmaması için aylık net gelire endeksli riskleri almak gerekiyor.
Bankalar aylık net geliri hesaplarken gider olarak kredi kartı ödemelerini, tüketici ve ihtiyaç kredileri gibi diğer ödemeleri de hesaba katıyor. Çünkü tüketicinin bu krediler için ödediği rakamlar konut kredisine olan ödeme gücünü de azaltıyor. Ödeme gücüne göre tüketicinin, alacağı kredi miktarına ve
vadeye karar vermesi dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri olarak karşımıza çıkıyor.
Alınan kredi taksitlerinin ödenmemesi durumunda bankaya, “konuta el koyma ve konutu satışa çıkarma hakkı” veriliyor. Ancak evin satışa çıkması, bu süreçte kaybedilen zaman ve para, evin değerinden satılamaması banka için birer risk faktörü olduğu için bankalar bu riski almak istemiyor. O yüzden bankalar kredi planını
müşterisine
uygun yapmak için ince eleyip sık dokuyor.
Aylık gelire göre ne kadar kredi alınabilir?
Bu konuda uzmanların ve bankaların iki farklı görüşü bulunuyor
• Uzmanların görüşü, aylık taksitlerin aylık net gelirin üçte birini aşmaması yönünde iken
• Bankaların uyguladığı yöntem ise, alınacak kredi miktarının aylık taksitlerinin, aylık net gelirin %40-50’sini aşmaması şeklinde oluyor.
Bir örnekle açıklamak gerekirse aylık 650
TL maaş alan bir kişinin, başka kredi borcu da olmadığı düşünülürse, aylık konut kredisi taksitinin 325
TL’yi aşmaması gerekiyor. Kalan 325
TL ise kişinin yaşaması için gerekli olan miktar olarak düşünülüyor.
Aylık 325
TL kredi ödemesiyle alınacak evin değeri ne olabilir?
Aylık beyan edilebilen gelirin 650
TL olduğu bir durum için öncelikle aylık 325
TL ödemeyle ne kadar kredi alınabilir sorusunun cevabını araştıralım.
Bankalar, evin ekspertiz değerinin %75’ine kadar kredi veriyor. Kalan %25’lik kısmı ise
müşteri kendi imkanlarıyla (
nakit olarak veya yakınlarından borç alarak) karşılamak zorunda. Bu durumda 325
TL aylık kredi ödemesiyle, günümüz
faiz oranları göz önüne alınarak, on yıllık kredi
kullanıldığında tüketici ancak 23 bin 800 lira kredi
kullanabiliyor. Tüketici bankadan aldığı kredinin üzerine yılların birikimini de koyarak bu birikimin miktarına göre farklı alternatiflerde konut satın alabiliyor. Birikimi 40 ile 60 bin
TL olan, 650
TL maaşlı bir vatandaşın alabileceği evin
fiyatı çekeceği kredi ile de birleştirildiğinde 65 bin
TL ile 80 bin
TL arasında değişiklik gösteriyor.
Örneği tablo olarak göstermek gerekirse 650
TL maaşlı kişinin alabileceği kredi:
|
Aylık gelir TL
|
Aylık kredi taksiti TL
|
Vade (ay)
|
Aylık faiz (%)*
|
Verilecek peşinat TL
|
Ne kadar kredi alınabilir TL
|
Alınabilecek evin değeri TL
|
Ödenecek toplam faiz TL
|
|
650
|
325
|
120
|
0.90
|
40 bin TL
|
23.800
|
65 bin TL
|
15.219
|
|
650
|
325
|
240
|
1.14
|
60 bin TL
|
26.600
|
80 bin TL
|
51.307
|
• Kaynak: www.kredipazari.com• Bankaların aldığı masraflar (Komisyon,ekspertiz,sigorta vb) hesaba katılmamıştır. Aylık kredi taksidinin aylık gelirin %50’si olacağı varsayılmıştır
Alınacak kredi miktarını artırabilmek için
vadeyi uzatmak gerekiyor. Ancak
vade uzatmak, tüketiciye cok birşey
kazandırmıyor. Kredi tutarını sadece 3.200
TL arttırmak için
vadeyi 10 yıl daha uzatmak gerekiyor ki bu da ödenecek toplam
faiz miktarı yaklaşık 3,5 katına çıkarıyor. Bu durumda
vadeyi 10 yıl daha uzatmanın
müşteri açısından
karlı bir durum olmadığı açıkça görülüyor.
Aylık 400-500-600
TL kredi ödemesiyle alınacak evin değeri ne olabilir?
Aylık kredi taksitleri yükselterek alınabilecek kredi miktarını artırabilmek tabiki mümkün oluyor. 800
TL aylık geliri olan biri için birikimi hariç
Kişinin aylık gelirine bağlı olarak alınabilecek ev miktarı ve kredi miktarı şu şekilde açıklanabilir:
|
Aylık gelir TL
|
Aylık kredi taksiti TL
|
Vade (ay)
|
Aylık faiz (%)*
|
Birikime göre değişiklik gösteriyor
|
Ne kadar kredi alınabilir TL
|
Alınabilecek evin değeri TL
|
Ödenecek toplam faiz TL
|
|
800
|
400
|
120
|
0.90
|
40 bin TL
|
29.250
|
70 bin TL
|
18.704
|
|
800
|
400
|
240
|
1.14
|
****
|
32.750
|
****
|
63.169
|
|
1000
|
500
|
120
|
0.90
|
****
|
36.600
|
****
|
23.404
|
|
1000
|
500
|
240
|
1.14
|
****
|
41.000
|
****
|
79.082
|
|
1200
|
600
|
120
|
0.90
|
****
|
43.950
|
****
|
28.104
|
|
1200
|
600
|
240
|
1.14
|
50 bin TL
|
49.150
|
100 bin TL
|
94.802
|
• Kaynak: www.kredipazari.com• Bankaların aldığı masraflar (Komisyon,ekspertiz,sigorta vb) hesaba katılmamıştır. Aylık kredi taksidinin aylık gelirin %50’si olacağı varsayılmıştır.
En ideal olan ödeme gücüne göre en kısa
vadede krediyi ödemektir ancak asgari ücretli bir kişi için durum idealden çok uzak oluyor. Geçinme derdinde olan asgari ücretli biri için 20 yıl
vadede bile sahip olunabilecek ev
fiyatı maxsimum 35.466
TL değerindedir ki buda
Türkiye’de
sağlam birikmişi olmayan asgari ücretli bir vatandaşın TOKİ’den başka alternatifi olmadığı anlamına geliyor.
Asgari ücretle bu koşulları
sağlamak zor olsa da, bu koşullara uyularak ve TOKI projeleri takip edilerek, ev sahibi olma planlarını gerçekleştirmeye doğru adımlar atılabilir.
Alt Gelir Grubuna Yönelik TOKİ Projeleri
Alt Gelir Grubuna Yönelik TOKİ Projeleri gelir duzeyi dusuk olan tuketicilerin ev sahibi olmasini
saglamak icin %12-15 pesinat ve 15-20 yil
vade gibi
uygun
vade ile satisa sunulan projelerdir.
Krediyle ev almak isteyen tüketiciler için en önemli kriterler;
(i) Düzenli gelir ve devamlı işinizin olması,
(ii) Kredi kartı ve diğer kredi taksitlerinizi bitirmiş olmanız ve
(iii) Alacağınız evin %25 ini peşin olarak biriktirmiş olmanızdır.
| 
