MUSA QULİYEV: Yaxın illərdə dövlət büdcəsinin böyük hissəsi qeyri-neft sektorunun gəlirləri əsasında formalaşcaq
Ölkə rəhbəri ötən həftə sonu Nazirlər Kabinetinin keçən ilin sosial-iqtisadi yekunlarına həsr olunan iclasında çıxış edərək, 2011-ci ildə qarşıda duran vəzifələrin konkret nədən ibarət olacağı və bu işlərin cari ildə də ölkə iqtisadiyyatının inkişafını təmin edəcəyini bəyan etdi.

Məqsəd birdir: iqtisadiyyat daha da artmalı və güclənməlidir. Prezidentin sosial-iqtisadi tövsiyyələrindən irəli gələn vəzifələrin yerinə yetirilməsi üçün qanunvericilik nöqteyi-nəzərdən hansı işlərin görülə biləcəyini müəyyənləşdirmək üçün Milli Məclisin sosial-siyasət komitəsinin sədr müavini Musa Quliyevə bir neçə sualla müraciət etdik.
- Musa müəllim, dövlət başçısının 2011-ci il üçün irəli sürdiyi konkret vəzifələrin əhəmiyyətini nədə görürsünüz?
- Ümumiyətlə cənab Prezidentin çıxışı iki hissədən ibarət oldu. Birinci hissə 2010-cu ildə ölkənin sosial-iqtisadi yekunlarına həsr edilmişdisə, yekun çıxışında artıq 2011-ci ildə görüləcək işləri proqram formasında təqdim etdi. Qarşıda duran vəzifələrin konkret istiqamətləri, görülmə həcmi müəyyənləşdirildi. Demək istəyirəm ki, dövlət başçımızınn çıxışında zəruri məsələlər xüsusi vurğulandı. Ümumiyətlə, ölkənin sosial-iqtisadi inkişaf istiqamətləri onu göstərir ki, Azərbaycanda iqtisadiyyatın çoxşaxəlilik prinsipi həyata keçirilib və öz təsdiqini tapıb. Əgər 4-5 il bundan öncə beynəlxalq səviyyədə Azərbaycan iqtisadiyyatının neftdən asılılığı vurğulanırdısa, artıq son illərin təcrübəsi göstərdi ki, «holland sindromu» olmayacaq. Hətta Azərbaycanın yaxın illər ərzində dövlət büdcəsinin böyük hissəsi qeyri-neft sektorundan gələn gəlirlər əsasında formalaşcaq. Bu ölkə rəhbərinin də söylədiyi kimi uzun illər üçün planlaşdırılmış və balanslaşdırılmış iqtisadi-sosial siyasətin əyani nümunələridir. Ölkə rəhbərinin vurğuladığı kimi, əgər 2009-2010-cu il bütün dünya iqtisadiyatı qlobal maliyyə böhranı ilə xarakterizə edilirsə, məhz bu illər ərzində ölkə iqtisadiyatının artım tempi davam edib. Baxmayaraq ki, 2009-2010-cu illərdə dünyanın qabaqcıl ölkələrində, o cümlədən aparıcı Avropa ölkələrində sosial xərclərə ayrılan vəsaitlər nəinki artmadı, hətta azaldı. Hətta Fransa, Yunanıstan, İsveçrə kimi varlı ölkələrdə pensiyaların, maaşların azaldılması sosial narazılıqlara yol açdı. Azərbaycanda isə istər pensiya, sosial müavinət, istərsə də maaş artımları istiqamətində irəliyə doğru addımlar atıldı. Eyni zamanda ölkənin dövlət büdcəsinin gəlir və xərcləri əhəmiyyətli formada artdı. Milli valyuta ehtiyatı artıq 30 milyarda çatmaqdadır. Əhalinin sosial vəziyyətini yaxşılaşdırmaqdan ötrü bir sıra infrasturuktur layihələr reallaşdı. Bütün bunlar onu göstərir ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı tam dayanıqlıq üzərində inkişafını davam etdirir. Prezidentimizin irəli sürdüyü «növbəti 5 il ərzində neft kapitalının insan kapitalına, qeyri-neft sektoru kapitalına çevirək» fikri indidən həyatda öz təsdiqini tapıb. Regiolarda həm infrasturuktur, həm də sosial layihələr reallaşır. Sosial layihələr tam həyata keçdikdən sonra artıq regionlara qoyulmuş investisiyalar öz bəhrəsini verəcək.
- Ölkə rəhbəri 2011-ci ildə kənd təsərrüfatının inkişafını stimullaşdırmaq üçün əlavə tədbirlər görülməsinin zəruriliyini vurğuladı. Söhbət hansı tədbirlərdən gedir?
- Ölkə rəhbəri çox haqlı olaraq vurğuladı ki, artıq 2011-ci ildən Azərbaycanın istehsal potensialını ixrac qabiliyyətinə çevirmək lazımdır. Məlum olduğu kimi, Azərbaycanın çox keyfiyyətli ekoloji təmiz, özünün bir sıra xüsusiyətlərinə görə seçilən, xarici bazarda yer tuta biləcək kənd təsərrüfatı məhsulları ixrac etmək imkanları var. Hətta bu məhsulların bir hissəsi dünya miqyaslı sərgilərə çıxarılıb, etibarlı tərəfdaşlar tapılıb. Cənab Prezidentin vurğuladı kimi, subsidiyaların verilməsi davam etdirilməlidir. Onsuz da əvvəlki illərdə görülmüş işlər öz bəhrəsini verir, soyuducu anbarların, taxıl anbarlarının tikintisi kənd təsərrüfatının inkişafına öz müsbət təsirini göstərib. Növbəti illərdə bu müsbət meyillər daha da gücləndiriləcək. Eyni zamanda, kənd təsərrüfatının inkişafı üçün çox mühüm sahə sayılan toxumçuluq da inkişaf etdiriləcək. Bu sahədə artıq Azərbaycanda böyük özəl müəssisələr yaradılıb. Sahibkarlara yeni imkanlar yaradılacaq, kreditlər ayrılacaq. Ona görə, çalışmaq lazımdır ki, kənd təsərrüfatında yüksək artımları əldə olunsun və bizim kənd təsərüfatları məhsulları kəmiyyət və keyfiyyətcə xarici məhsulları üstələsin. Birinci növbədə də Azərbaycan öz ərzaq təminatını daxili istehsal hesabına qarşılamalıdır. 
- 2012-ci ilin «turizm ili» elan olunması dövlətin bu sahəni iqtisadi inkişaf üçün prioritet sahə seçməsi anlamına gəlir?
- Bəli, bizim qeyri-neft sektorun digər mühim hissəsi turizmin, xüsusi ilə ekoloji turizmin inkişafı ilə bağlıdır. Azərbaycanda bu istiqamətdə görülən işlər səmərəsini verməkdədir. Həm qış, həm də yay turizmi ilə əlaqədar qoyulan investisiyaların artıq gəlir gətirmək prosesi başlayıb. 
- Dövlət başçısı öz çıxışında bir sıra sosial problemlərin qalmaqda olduğunu da qeyd etdi….
- Bilirsiniz, dövlət başçısının qarşıya qoyduğu məsələlərdən biri sosial sferada inkişafın güsləndirilməsi üçün bu sahəyə diqqətin artırılması ilə bağlıdır. Baxmayaraq ki, ölkədə son illər 700 minə yaxın yeni iş yerləri açılıb, amma yenə də bəzi bölgələrdə əhalinin məşğulluq problemi qalmaqdadır. Məşğullucun artırılması yanaşı, xüsusən əmək haqqının daha yüksək məbləğdə verilməsi mexanizmi işlənib hazırlanmalıdır. Eyni zamanda dövlət başçısının çıxışından irəli gələn məsələ sosial sahəyə qoyulan investisiyaların bu ildə davam etdirilməsi, həm məktəb, həm də səhiyyə müəssisələrinin, parkların, istirahət ocaqlarının, olimpiya komplekslərinin yaradılması və yeniləşdirilməsinin vacib olduğunu bildirdi ki, bu da birbaşa insan amilinə xidmət edən məsələdir. 
- Musa müəllim, ölkə rəhbəri istehlak bazarlarında süni qiymət artımlarına qarşı mübarizə ilə əlaqədar mesajlar verdi. Yəqin ki, bu mesajlardan monopolistlər nəticə çıxaracaq…
- Bəli, dövlət başçısı makroiqtisadi sabitliyin qorunmasının önəmini vurğuladı və əminliklə vurğuladı ki, inflyasiya birrəqəmli olacaqdır. Prezident bəyan etdi ki, biz xüsusilə istehlak bazarına nəzarətimizi gücləndirməliyik. Bu sahədə böyük işlər görülüb və davam etdirilməlidir. Qiymətlərin süni şəkildə şişirdilməsinə yol verməməliyik, azad rəqabəti təmin etməliyik, inhisarçılıq meyllərinin qarşısını almalıyıq. Lazımsız yoxlamalar aparılmamalıdır, xüsusilə hüquq mühafizə orqanları tərəfindən lazımsız yoxlamalara son qoyulmalıdır ki, ölkədə sahibkarlığı daha da sürətlə inkişaf etdirək, buna daha böyük təkan verək. 
Bu baxımdan gözləmək olar ki, 2011-ci ildə bu sahədə köklü və əsaslı tədbirlər görüləcək, biznes mühitinin yaxşılaşdırılması üçün müəyyən sahələrdə olan bürokratik əngəllər aradan qaldırılacaq, rüşvətxorluğa və korrupsiyaya qarşı mübarizə daha da ciddi aparılacaq, ictimai nəzarət gücləndiriləcək. Prezident də bütün bunları çox vacib məsələlər kimi aidiyyəti qurumların qarşısında başlıca vəzifə kimi qoyub.
"Əmlak Bazarı" jurnalından